ارزیابی کمی و کیفی در دبستان

تفاوت های ارزیابی کمی و کیفی

چند سالی است که مدارس ابتدایی در ارزیابی دانش آموزان از مقیاس کیفی به جای کمی استفاده می کند ولی این موضوع نه تنها تاثیر مناسبی در روند یادگیری در دانش آموزان نداشته است که اوضاع را به مراتب پیچیده تر از قبل کرده است . اما چرا ؟

ارزیابی کمی براساس آنچه دانش آموز نوشته است پیش می رود یعنی ممکن است دانش آموز بخشی از مفاهیم را به درستی نفهمیده باشد ولی در ارزیابی با سوالاتی که قبلا با آنها آشنا بود رو به رو شود و حتی پاسخ کاملی دهد . در ضمن در ارزیابی کمی کلیت یک درس مد نظر است مثلا فردی که در ریاضی 18 می شود بیانگر این است که کلیت وضعیت او در ریاضی 18 بوده و به میزان دو نمره از نمره کامل کمبود دارد . ارزیابی کیفی در چنین شرایطی به وجود آمد .

معلم مقطع دبستان باید بداند که درک درست از موارد زیر کمک شایانی در موثر شدن ارزیابی کیفی او نسبت به دانش آموزان خواهد کرد . اول اینکه ارزیابی کیفی حداقل هایی را می گذارد که دانش آموزان باید درک کنند تا بتوانند در درسی مشخص قبول شده آماده سال تحصیلی بعد شوند . مثلا دانش آموزان سال اول دبستان در درس ریاضی باید بتواند اعداد را بشناسند و جمع و تفریق را به صورت عینی انجام دهد . دوم اینکه در ارزیابی کیفی به هیچ وجه ملاک کمی نباید وجود وجود داشته باشد . یعنی نمی توان به فردی که نمره 16 تا 20 گرفته است عالی گفت زیرا ملاک کیفی بر اساس درک کلی از مفاهیم است . ممکن است فردی در چهار بخش از پنج بخش عالی و در یک بسیار ضعیف باشد ، حال آنکه فردی دیگر در وضعیت متوسط در همه بخش ها قرار دارد و نمره هر دو نفر 15 شود . این که هر دو را در گروه متوسط قرار دهیم خطای ارزیابی کمی است و کمی کردن ارزیابی کیفی مخطرات بیشتری را تولید می کند . سوم اینکه ذهن دانش آموزان باید به سمت یادگیری بر اساس کیفیت معطوف شود . به کمک این طرز نگاه حساسیت دانش آموز از نمره گرفتن کاهش و به سمت یادگیری معطوف می شود . متاسفانه در کلاس های دبستان ، دانش آموز در اکثر امتحانات با ارزیابی نمراتی از 20 سنجیده می شوند و ارزیابی کیفی در واقع بی معناست .

نتیجه : مدیران و معلمان باید چارتی از مفاهیم و سطح کیفی یادگیری هر یک از آنها را تهیه کرده و ارزیابی را واقعا کیفی کنند و با انتقال این ذهنیت به دانش آموزان میل آنها برای یادگیری را افزایش دهند . یادگیری برای فهمیدن و فکر کردن و نه راهی برای نمره یا امتیاز به دست آوردن.